کالیبراسیون تنسایل
معرفی کالیبراسیون تنسایل و اندازهگیری مقاومت قطعات در تنشها و کششهای مختلفی که در آزمایشگاهها انجام میگیرد
کالیبراسیون دستگاه تنسایل نیز یکی دیگر از خدماتی است که در حوزه کالیبره کردن تجهیزات صنعتی صورت میگیرد. پایش و ارزیابی انواع دستگاههای تنسایل بسیار مهم است. پیشنهاد میشود این امر در محل آزمایشگاه و بوسیله کالیبراتور انجام شود. این صحت سنجی میتواند به دفعات تکرار شود. مزیت استفاده از کالیبراتور در این است که نیازی به حضور تیم آزمایشگاه نیست. کالیبراتور میتواند به انواع مختلف لود سل متصل شده و برابر با لود موجود بر روی ابزار بازنشانی شود.
کالیبراسیون تنسایل چیست و چه اهمیتی در کالیبراسیون دارد؟
در کالیبراسیون تنسایل، تست کشش بسیار کاربرد دارد. وقتی میگوییم تنسایل یعنی کشش و همه آزمایشهایی که در این رابطه صورت میگیرد. تنسایل که به عنوان تست تنش نیز معروف است، در مقایسه با دیگر آزمونها ارزانتر است و به معیارهای جهانی نزدیکتر. با کشیدن یک ماده میشود بسیار راحت به واکنش آن ماده در برابر نیرویی که به آن وارد میشود، پی برد. هنگامی که مادهای در معرض کشش قرار میگیرد، میتوان به مقاومت کششی و ازدیاد طول آن دست یافت.
کالیبراسیون تنسایل کمک میکند تا ما بدانیم خواص و ویژگیهای یک ماده در چه حدی است. هنگامی که به کشیدن ماده تا زمان شکستن مقاومت آن ادامه میدهیم، به ویژگیهای تنشی آن پی میبریم. منحنی که از این فرایند بدست میآید، نشان دهنده کیفیت واکنش قطعه در مقابل نیروهای وارده خواهد بود. در این گونه تستها، آنچه که بیشتر اهمیت دارد، تنش میباشد که در جدول، مقاومت نهایی نامیده میشود. در بیشتر تستهای کشش قطعات، در مراحل نخست تست، ارتباط بین نیروی وارد آمده به شکل خطی میباشد. در این بخش، جداول و نمودارهای بدست آمده، از ارتباطی به نام قانون هوک پیروی میکند .
قطعاتی که با کالیبراسیون تنسایل ارزیابی میشوند
در آزمایشگاههایی که کالیبراسیون تنسایل انجام میگیرد، کمیت نیرو را مورد محاسبه قرار میدهند. این نوع آزمونها میتواند در زمینه انواع دستگاههای تنسایل اعم از کششی و فشار نیز باشد. در آزمونهای تنسایل شتاب و میزان نقل و انتقالات، اکستنسیومتر و میزان کشش را مورد سنجش قرار میدهند. این کشش میتواند فشار صد تن تا سیصد تن را شامل شود. اقسام تجهیزات اعمال نیرو در وضعیت ایستاده و افقی، انواع جکهای مقاومت فشاری، تجهیزات بتن شکن، پلانچرها، ادوات آزمایشگاهی که در زمینه سنجش مقاومت مصالح ساختمانی کاربرد دارد، در این گونه آزمایشگاهها مورد ارزیابی قرار میگیرد. همچنین آزمایش خاک، انواع حلقههای نیروسنجی، سیستم های بالابر و … از دیگر مواردی است که میتوان در آزمایشگاههای کالیبراسیون تنسایل مورد پذیرش قرار گیرد.
در ادامه درباره تنسایل و اهمیت آن در صنایع با شما سخن خواهیم گفت.
کاربرد تنسایل
همانطور که میدانید، آزمون کشش یا همان کالیبراسیون تنسایل برای اهداف گوناگونی به کار میرود. وظیفه این آزمون مشخص کردن ویژگیهای مادی و فیزیکی مواد بکار رفته نیست. بلکه به منظور ارزیابی تولیدات و پشتیبانی از کیفیت آنها میباشد . این آزمون انجام میشود تا صحت درستی عملکرد ادوات و ماشین آلات مشخص شود. در ادامه به بعضی از مهمترین ویژگیهای این دستگاه و آزمونهای خاص آن اشاره میشود:
- مشخص کردن ویژگیهای مادی و فیزیکی مواد بر مبنای آزمونهای معیار،
- پایش تولیدات و پشتیبانی از کیفیت آنها،
- انتخاب و گزینش ماده یا ابزاری خاص برای کاربردی ویژه،
- پیش بینی کارکرد یک ماده در هنگام استفاده تحت تاثیر گرانشهای مختلف،
- تعیین مسیر پیشرفت بازتولید مواد،
- اثبات درستی خصوصیات یک ماده یا محصول تولید شده،
- اثبات صحت عملکرد محصولات و ابزارآلات،
- در دسترس قراردادن دادههای استاندارد لازم به منظور عملکردهای علمی، مهندسی و پشتیبانی کیفی،
- فراهم ساختن مبنایی به منظور ایجاد اتصال فنی بین مواد،
- فراهم کردن ابزار فنی مورد نیاز به منظور مقایسه تولیدات، ابزارآلات و گزینههای مختلف.
با کمک آزمایش کشش بوسیله دستگاه تنسایل میتوان درباره خاصیتهای ماده تا حد قابل قبولی آشنا شد.
تست کشش در کالیبراسیون تنسایل
تست کشش را آزمون تنش نیز می نامند. این تست، از مهمترین انواع تست های مکانیکی است که روی مواد می توان آزمایش کرد. به عبارتی دیگر، در این آزمایش، ماده را بوسیله فکهای دستگاه کشش در معرض کشش قرار میدهند. از این طریق میتوان استقامت ماده را در برابر فشار و کششی که روی آن اعمال میشود، سنجید. وقتی مادهای در معرض کشش قرار میگیرد، میتوان به استقامت کششی UTS و ازدیاد طول آن ماده پی برد.
در مراحل نخست تست کشش، بین بار وارد شده و ازدیاد طول ماده ارتباطی بدست میآورند که به صورت خطی خواهد بود. این مدل تغییر شکل، قابلیت برگشت دارد. بدین معنی که اگر بار وارد شده را برداریم، ماده دوباره به حالت اولیه خود برمیگردد. موادی چون الاستومرها و فلزاتی نظیر نیتینول که دارای حافظه هستند، محدوده تغییر شکل الاستیک در آنها بزرگ است. قابل ذکر است، در فلزات، کریستالها و سرامیکها این تغییر خط به صورت خطی بوده و تغییر الاستیک کوچک میباشد.
نمونه سازی در آزمون کشش
مواد مورد آزمون در تست کشش که فلزی هستند، به طریقهای صورت میگیرد که شکست، در بخش مورد نظر طول گیج صورت بگیرد. معیارهای کاملا معینی برای اندازه سایز مواد مورد آزمون مشخص شده است. مانند: ASTM E8. لازم به ذکر است، طول گیج به منظور سنجش درصد ازدیاد طول و چک کردن تغییر شکل مومسان نمونه مورد استفاده قرار میگیرد. مادهای که تحت آزمون قرار میگیرد، لازم است در تمامی این طول به صورت یکدست مشاهده شود. همچنین، سنجش درصد افت میزان مقطع برای نمونههایی با میزان مقطع مدور، هم در این قسمت آزمایش میشود.
در تست کشش، در قسمت تحتانی سطح گیره، بازوهای ماده مورد آزمایش در داخل فک دستگاه محکم قرار میگیرند. این بازوها میبایست از نظر سایز به گونهای بزرگ باشد تا بتواند به راحتی نمونه را داخل خود نگه دارد. این مساله باعث میشود تا ماده در طی آزمایش از جای خود تکان نخورد. برای موادی که سطح مقطع مدور دارند، نیز در صورت نیاز این بازوها را رزوه میکنند. در ریخته گریها و آهنگریها، اغلب کمی از ماده اضافی را کنار میگذارند تا بتوانند در فرصت بعدی از آنها موادی بسازند که در تست کشش مورد استفاده قرار بگیرند.
دستگاه تست کشش چیست و چه کاربردی دارد؟
دستگاههای تست کشش در انواع گوناگونی تهیه و ارائه میشوند. برخی از آنها تنها به منظور انجام آزمون کشش ساخته شدهاند و برخی دیگر از قسم یونیورسال میباشند. این دستگاهها برای آزمون کشش و فشار تک محوری و خمش سه نقطهای مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از این دستگاهها، اندازه کوچکی داشته و میتوان آنها را روی میز قرار داد. نیروی بیشتر این دستگاهها بین پانصد نیوتن تا بیست کیلونیوتن متغیر است. در شرایطی که در انتهای دیگر این مدل دستگاهها، دستگاههایی با سایز بزرگ تا گنجایش یک مگانیوتن و حتی بیشتر نیز موجود است. صرف نظر سایز و مدل کارایی دستگاه، لازم است تعدادی ویژگی معین در دستگاه قابل مشاهده باشد. این ویژگیها را میتوان بدین صورت فهرست کرد:
- سیستمی به منظور تنظیم مکان و نگهداری نمونه مورد آزمایش در شرایط مناسب،
- سیستمی به منظور وارد کردن نیرو به نمونه تست و تغییر نیرو با دامنه کنترل شده،
- مکانیزمی به منظور سنجش دقیق نیروی اعمال شده.